Szczególna ostrożność kierowcy. Czym jest i kiedy ją zachować?

Szczególna ostrożność to pojęcie, które pojawia się w przepisach o ruchu drogowym, a kursanci podczas nauki jazdy z pewnością często słyszą je od swoich instruktorów. Ale czy na pewno wiesz, czym jest szczególna ostrożność i kiedy powinieneś ją zachować?

Czym jest szczególna ostrożność?

Definicja szczególnej ostrożności została ujęta jednoznacznie w art. 2. ustawy Prawo o ruchu drogowym. Według zawartego w niej zapisu jest to: (...) "ostrożność polegającą na zwiększeniu uwagi i dostosowaniu zachowania uczestnika ruchu do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze, w stopniu umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie".

W skrócie, polega ona na tym, by zwiększyć swoją czujność i najlepiej zmniejszyć prędkość pojazdu, aby móc w odpowiednim czasie zareagować na potencjalne zagrożenie, które może wystąpić na drodze. Zasada szczególnej ostrożności obowiązuje więc każdego uczestnika ruchu drogowego i wynika z aktualnych warunków na drodze. Są jednak określone sytuacje, w których szczególna ostrożność jest wskazana i powinna zostać zachowana.

Kiedy należy zachować szczególną ostrożność?

W dostosowaniu do znaków drogowych

Jeśli mijasz znak ostrzegawczy powinieneś zachować szczególną ostrożność. Ta zasada obowiązuje również wtedy, gdy na drodze znajduje się żółta sygnalizacja ostrzegawcza lub żółta sygnalizacja drogowa. Tego rodzaju oznakowanie znajduje się w miejscach takich jak np. skrzyżowania, przejazdy kolejowe czy zwężenia dróg.

W określonych sytuacjach na drodze

Szczególną ostrożność niejako wymuszają konkretne sytuacje i miejsca na drodze. Kiedy należy zachować szczególną ostrożność? Oto najważniejsze przykłady, które powinien znać każdy kierowca:

• • Podczas włączania się do ruchu – jest to moment, w którym kierowca powinien upewnić się, że jego manewr będzie w pełni bezpieczny i nie przeszkodzi innym uczestnikom drogi.
• • Przy zmianie kierunku jazdy lub pasa ruchu – wymaga to ustąpienia pierwszeństwa przez kierowcę oraz zasygnalizowania planowanej zmiany innym uczestnikom ruchu drogowego poprzez wcześniejsze włączenie kierunkowskazów.
• • Podczas cofania, wyprzedzania i omijania – sytuacje te również wymagają zachowania szczególnej ostrożności np. poprzez utrzymanie odpowiedniej odległości od pojazdów oraz upewnienia się, że manewr nie będzie zagrożeniem dla pozostałych uczestników drogi.
• • Gdy zbliżasz się do skrzyżowania, przejścia dla pieszych, przejazdu dla rowerów, przejazdu kolejowego – w takich miejscach niestety zbyt często dochodzi do kolizji i wypadków, dlatego ważne jest zachowanie w nich szczególnej ostrożności. Oznacza to m.in. zmniejszenie prędkości podczas zbliżania się czy przejazdu przez nie, ustąpienie pierwszeństwa czy czujne obserwowanie otoczenia.
• • Podczas przejazdu obok pojazdu uprzywilejowanego, pojazdu wykonującego roboty drogowe, pojazdu nauki jazdy itd. - tego typu pojazdy mogą w określonych sytuacjach nie stosować się do przepisów ruchu drogowego, dlatego ważne jest stosowanie się to zasad szczególnej ostrożności, gdy znajdujemy się obok.
• • W czasie jazdy we mgle, deszczu lub śniegu – trudne warunki pogodowe to kolejna sytuacja, w której szczególna ostrożność to obowiązek kierowcy. Śliska nawierzchnia czy ograniczona widoczność powinna wiązać się z niewielką prędkością pojazdu i czujnością kierowcy, który w razie zagrożenia zareaguje w odpowiedni sposób.

Kogo jeszcze obowiązuje zachowanie szczególnej ostrożności?

Czy tylko kierowców obowiązuje zasada szczególnej ostrożności? Nie. Jej zachowanie dotyczy także pozostałych uczestników ruchu drogowego, a są to np. rowerzyści poruszający się chodnikiem lub ścieżką rowerową oraz piesi – szczególnie podczas przechodzenia przez drogę. Przeczytaj poprzedni artykuł: Lustro drogowe – jak załatwić jego montaż w miejscu o ograniczonej widoczności?